Granitowe i żeliwne płyty pomiarowe: rodzaje, zastosowania i różnice

Precyzja jest najważniejszym wymaganiem w różnych gałęziach przemysłu, a jednym z podstawowych narzędzi zapewniających dokładność pomiarów jest płyta pomiarowo . Wśród różnorodnych materiałów użytych do wykonania tych płyt wyróżniają się , granit i żeliwo . Zarówno płyty traserskie żeliwne jak i płyty pomiarowe granitowe, znane również jako granitowe płyty traserskie, są dostępne w różnych typach, aby zaspokoić różne potrzeby w zakresie precyzyjnych pomiarów. Płyty te są szeroko stosowane w branżach takich jak produkcja, metrologia i kontrola jakości, gdzie dokładne pomiary mają kluczowe znaczenie. W tym poście na blogu zagłębimy się w rodzaje, zastosowania i kluczowe różnice między płytami powierzchniowymi z granitu i żeliwa.

 Klasy dokładności płyt pomiarowych żeliwnych i granitowych

Przepisy metrologiczne określające wymagania jakim powinny odpowiadać płyty pomiarowe żeliwne i granitowe zawarte są w  polskiej normie PN-ISO 8512-2:1999 oraz w Zarządzeniu nr 28 Prezesa Głównego Urzędu Miar z dnia 26.03.1996 r. Odchylenia od płaskości całej powierzchni płyty pomiarowej zawarto 4 klasach dokładności a ich wartości nie powinny przekraczać danych poniżej:

Odchylenie od płaskości powierzchni pomiarowej cząstkowej o wymiarach 250mmx250 mm, znajdującej się w dowolnym miejscu powierzchni pomiarowej płyty, nie powinno przekraczać wartości poniżej:

Dla płyt pomiarowych o długości przekątnej mniejszej niż 354 mm określone jest tylko odchylenie od płaskości dla całej powierzchni pomiarowej. W Europie i na świecie standardem określającym klasę dokładności płyt pomiarowych jest norma DIN 876-1:1984-08 . Odchyłki zawarte w w/w normie nie odbiegają zasadniczo od tych podanych w polskiej normie.

Popularnym wśród producentów oznaczeniem odchylenia od płaskości szczególnie do płyt warsztatowych jest podawanie  wartość odchylenia  od płaskości na 100 mm pomiarowych np. 0,005/100 mm. Generalnie jednak wartość tej odchyłki zależy od wielkości płyty pomiarowej żeliwnej bądź granitowej i rośnie wraz ze wzrostem jej wymiarów.

Płyty pomiarowe granitowe

 Płyty z czarnego granitu:

Czarny granit znany jest z dużej gęstości, niskiej porowatości i doskonałej stabilności. Ciemny kolor pomaga kontrastować z narzędziami pomiarowymi. Te właściwości sprawiają, że płyty pomiarowe z czarnego granitu są idealne do precyzyjnych pomiarów. Płyty pomiarowe z czarnego granitu stosowane w laboratoriach metrologicznych, narzędziowniach i warsztatach do dokładnych pomiarów i kalibracji precyzyjnych przyrządów.

Płyty z różowego granitu:

Różowy granit ma podobne właściwości jak czarny granit, ale ma wyraźny różowawy odcień. Jest używany do określonych zastosowań, w których estetyka może być brana pod uwagę. Podobnie jak czarny granit, płyty powierzchniowe z różowego granitu są wykorzystywane w metrologii i precyzyjnej obróbce.

Płyty granitowe ze statywem :

Płyty granitowe często są wyposażone w dodatkowe elementy, takie jak wkładka gwintowana lub stojak do mocowania wskaźników i czujników. Zostały zaprojektowane z myślą o łatwości użycia w konfiguracjach pomiarowych. Takie stanowiska pomiarowe z płytami granitowymi są powszechnie stosowane w procesach kontroli i inspekcji jakości, gdzie niezbędne są precyzyjne pomiary.

Granitowe płyty pomiarowe z trzypunktowym podparciem :

Te płyty pomiarowe mają trzy punkty podparcia zamiast tradycyjnych czterech. Taka konstrukcja zwiększa stabilność i minimalizuje ryzyko kołysania podczas pomiarów. Płyty granitowe z trzypunktowym podparciem są stosowane w środowiskach, w których najważniejsza jest maksymalna stabilność, takich jak precyzyjna obróbka i kalibracja.

Płyty pomiarowe(traserskie )  z granitu klasy narzędziowej:

Płyty granitowe traserskie z granitu klasy narzędziowej spełniają wysokie standardy precyzji. Wykonane są ze szczególną dbałością o płaskość, równoległość i wykończenie powierzchni. Są szeroko stosowane w narzędziowniach do rozmieszczania, kontroli i kalibracji różnych narzędzi i przyrządów.

Laboratoryjne płyty pomiarowe z granitu:  

Laboratoryjne płyty z granitu są produkowane z jeszcze większą precyzją niż gatunki narzędziowe. Przechodzą rygorystyczne procesy kontroli jakości, aby zapewnić dokładność i precyzje pomiaru Powszechnie spotykane w laboratoriach metrologicznych, gdzie wymagany jest najwyższy poziom precyzji pomiarów.

Specjalne granitowe płyty pomiarowe:

 Dostosowane do indywidualnych potrzeb granitowe płyty powierzchniowe są dostosowywane do konkretnych wymagań, biorąc pod uwagę rozmiar, kształt i cechy wymagane dla konkretnego zastosowania. Idealne dla wyspecjalizowanych gałęzi przemysłu lub zastosowań, gdzie standardowe rozmiary i konfiguracje mogą nie wystarczyć.

 Płyty pomiarowe, traserskie żeliwne

Żeliwne płyty pomiarowe, zwane również stołami lub płytami traserskimi, są dostępne w różnych typach, aby sprostać różnorodnym potrzebom branż, w których kluczowe znaczenie mają precyzyjne pomiary. Oto kilka popularnych typów żeliwnych płyt traserskich:  

Standardowe żeliwne płyty pomiarowe:

Tradycyjne żeliwne płyty powierzchniowe wytwarza się poprzez odlewanie stopionego żelaza do formy. Płyty te są zazwyczaj dostępne w różnych rozmiarach i grubościach. Są szeroko stosowane w warsztatach mechanicznych, produkcji i kontroli jakości przy rozplanowaniu, kontroli i montażu komponentów.

Płyty żeliwne z usztywnionymi żebrami:

Niektóre żeliwne płyty pomiarowe mają usztywnione żebra zwiększające sztywność. Żebra te są strategicznie rozmieszczone, aby równomiernie rozłożyć naprężenia na płycie, minimalizując ryzyko odkształcenia. Odpowiednie do zastosowań o dużych obciążeniach, gdzie wymagana jest dodatkowa stabilność i odporność na odkształcenia, np. podczas ciężkiej obróbki skrawaniem.

Żeliwne płyty pomiarowe z żebrami skrzynkowymi:

Płyty te mają konstrukcję żebrowaną skrzynkowo, zapewniającą zwiększoną wytrzymałość i stabilność. Żebra skrzynkowe są zaprojektowane tak, aby wytrzymywały siły zginające i skręcające. Powszechnie stosowane w środowiskach, w których niezbędny jest wysoki poziom stabilności i płaskości, takich jak precyzyjna obróbka i kontrola.

Płyty pomiarowe z żeliwa hartowanego płomieniowo:

Hartowanie płomieniowe polega na nagrzaniu powierzchni płyty żeliwnej, a następnie szybkim jej ochłodzeniu, w wyniku czego powstaje utwardzona warstwa zewnętrzna. Proces ten zwiększa odporność na zużycie. Nadaje się do zastosowań, w których powierzchnia może być narażona na częste zużycie, ścieranie lub kontakt z ciężkimi narzędziami.

Specjalistyczne żeliwne płyty pomiarowe:  

Niektóre żeliwne płyty powierzchniowe są przeznaczone do określonych zastosowań i mają dodatkowe funkcje, takie jak rowki teowe, wkładki gwintowane lub inne opcje dostosowywania. Idealne do wyjątkowych wymagań w wyspecjalizowanych gałęziach przemysłu, gdzie standardowe płyty powierzchniowe mogą nie spełniać specyficznych wymagań aplikacji.  

Znakowane żeliwne płyt pomiarowe:

Te płyty mogą mieć wygrawerowane lub wytrawione oznaczenia na powierzchni, takie jak linie siatki lub skale pomiarowe, pomagające w precyzyjnych pomiarach. Przydatne w zastosowaniach, gdzie wymagane są szybkie wizualne punkty odniesienia do pomiarów, pomagając w efektywności procesów kontrolnych.

Płyty pomiarowe żeliwne z żeliwa klasy narzędziowej:

Żeliwne płyty pomiarowe klasy narzędziowej spełniają wysokie standardy precyzji, zapewniając płaskość, równoległość i wykończenie powierzchni. Powszechnie stosowane w narzędziowniach do kalibracji, projektowania i kontroli precyzyjnych narzędzi i przyrządów.

Wybór pomiędzy płytami z granitu i żeliwa zależy od konkretnych wymagań zastosowania. Podczas gdy płyty granitowe doskonale sprawdzają się w metrologii i pracach precyzyjnych, płyty żeliwne są preferowane do ciężkich zadań w warsztatach mechanicznych i na produkcji. Zrozumienie typów, zastosowań i różnic między tymi dwoma materiałami ma kluczowe znaczenie dla podejmowania świadomych decyzji w branżach, w których precyzja nie podlega negocjacjom.